શું ઓછું ઊંઘવાથી વજન વધે છે? જાણી લેજો નહીં તો પછતાસો
આજના ઝડપી જીવનમાં, ઘણા લોકો તેમની ઊંઘ સાથે સમાધાન કરે છે. મોડી રાત સુધી કામ કરવાથી, મોબાઇલ ફોનનો ઉપયોગ કરવાથી, અથવા ફક્ત દૈનિક દિનચર્યાઓમાં વ્યસ્ત રહેવાથી આપણી ઊંઘની ગુણવત્તા પર સીધી અસર પડે છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે અપૂરતી ઊંઘ માત્ર થાકનું કારણ નથી પણ તમારા વજનને પણ સીધી અસર કરી શકે છે? ઘણા વૈજ્ઞાનિક અભ્યાસોએ ઊંઘના અભાવ અને સ્થૂળતા વચ્ચે મજબૂત કડી જાહેર કરી છે. જ્યારે આપણે ઓછી ઊંઘ લઈએ છીએ, ત્યારે આપણા શરીરમાં ઘણા હોર્મોનલ ફેરફારો થાય છે જે ભૂખ અને ચયાપચયને નિયંત્રિત કરે છે. આ ફેરફારો ઘણીવાર આપણને વધુ પડતું ખાવા અને બિનઆરોગ્યપ્રદ ખોરાક લેવા તરફ દોરી જાય છે.
વધુમાં, ઊંઘનો અભાવ આપણા શરીરની ઊર્જા ખર્ચ કરવાની ક્ષમતાને પણ અસર કરે છે અને ઊંઘનો અભાવ વજન વધારી શકે છે. જ્યારે આપડે પૂરતી ઉંઘ લેતા નથી ત્યારે આપણા શરીરના બે મુખ્ય હોર્મોન્સનું અસંતુલન કરે છે: ઘ્રેલિન અને લેપ્ટિન. જ્યારે તમને ઊંઘનો અભાવ હોય ત્યારે શરીરમાં “ભૂખ હોર્મોન” તરીકે પણ ઓળખાય છે, ઘ્રેલિન ઉત્પન્ન થાય છે. ઊંઘનો અભાવ હોવાને કારણે લેપ્ટિન, જેને “સંતોષ હોર્મોન” તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, તે ઘટે છે. આ અસંતુલન વારંવાર ભૂખ અને અતિશય આહારનું કારણ બને છે, જેના કારણે વજન વધે છે. ઓછી ઊંઘ આપણા ચયાપચય અથવા કેલરી બર્નિંગ રેટને પણ ધીમો પાડે છે. આનો અર્થ એ છે કે શરીર કેલરીને એટલી અસરકારક રીતે બાળતું નથી, જેના કારણે વધારાની કેલરી ચરબી તરીકે સંગ્રહિત થાય છે. વજન નિયંત્રણ જાળવવા માટે દરરોજ 7-8 કલાક સારી ઊંઘ લેવી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે. સૂવાનો સમય રેગ્યુલર સેટ કરો, સૂતા પહેલા મોબાઇલ ફોન અને લેપટોપને સાઈડમાં મૂકી દો અને સૂવાના એક કલાક પહેલા ફોન મુકી દેવો. આ આદતો ફક્ત તમારા વજનને નિયંત્રિત કરવામાં જ નહીં પરંતુ તમારા એકંદર સ્વાસ્થ્યને પણ સુધારશે.